Toen Charlotte Perriand als jong meubelontwerper ging solliciteren bij Le Corbusier kreeg ze te horen dat men daar geen kussens borduurde. Maar toen hij haar werk zag in de Salon d’Automne van 1927, veranderde zijn mening en nam hij haar in dienst. Er wachtte haar een blitse carrière als huisdesigner en interieurarchitect, maar toch bleef ze ten onrechte steeds in de schaduw van de meesterarchitect. Is die beroemde Corbusierzetel echt wel van Le Corbusier?  Net voor de wereldoorlog trok ze naar Japan waar ze ontdekte om moderniteit te verzoenen met traditie. Haar ‘chaise longue’ kreeg een versie in bamboe… Een vrouw die haar tijd ver vooruit was, op zoek naar vrijheid, erkenning en een beter leven, zowel voor haarzelf als voor de maatschappij waarvoor ze interieurs en meubelen ontwierp.

Lezing als voorbereiding op de Europalia expositie in de Koninklijke musea voor Schone Kunsten van België in het kader van Europalia Tracks & Trains.

De openingstentoonstelling, Sporen van moderniteit, bekijkt in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten in Brussel de veranderingen die de trein teweegbracht in de kunst, van de impressionisten tot de futuristen en surrealisten. Europalia belooft grote namen als Monet, Caillebotte, Spilliaert en Boccioni maar ook hedendaags werk van onder anderen Fiona Tan.

We willen je graag een inleiding en ankerpunten geven als voorbereiding op een individueel bezoek aan de tentoonstelling.

“Met stenen, hout en mortel bouw je huizen en paleizen. Dat zijn constructies. Maar plots word je ontroerd en voel je je getroffen door de schoonheid. Dat is architectuur.” Dit schreef in 1923 Charles Edouard Jeanneret (1887-1965), alias Le Corbusier. Hij zette na WO I, bij de wederopbouw, de architectuurwereld op zijn kop. In zijn hart een kunstenaar en opgeleid als graveur is hij bekend geworden door zijn verrassende architectuur en zijn ideeën over de ideale stad, tot in de controverse toe. Niettemin blijft hij tot op vandaag urbanisten, ontwerpers en architecten inspireren.

Na een coronajaar met een aantal online lessen wordt de cursus Kunstgeschiedenis dit jaar opnieuw opgestart via 'fysieke' bijeenkomsten in 't Kranske, weliswaar nog met een aantal beperkingen. Zo zal er geen koffiepauze zijn en wordt er gevraagd op je plaats te bljven zitten om het aantal contacten te verkleinen. Bij verplaatsingen in de ruimte gelieve een mondmasker op te zetten. Er zal gezorgd worden voor voldoende ventilatie (open deuren/ramen!) en er is een CO² meter aanwezig.

Zoals gebruikleijk gaan de lessen door op donderdagvoormiddag met de eerste les op 23 sept. om 9u30.

Niet alleen op vlak van architectuur en design, maar ook als persoonlijkheid was deze Britse architecte van Iraakse oorsprong een opvallend verschijning. Waar ze initieel hoekig en deconstructivistisch tewerk ging alsof de wereld uiteen zou spatten, werden haar werken gaandeweg minder brutaal. Met het Havenhuis in Antwerpen hebben we dicht bij ons een schitterend voorbeeld van haar talent.

Er is blijkbaar een revival van onze bibliotheken. Ondanks de achteruitgang van de boekenverkoop zitten bibliotheken in de lift. Nieuwe stadsbibliotheken gebouwd, heel dikwijls met een bijzondere architectuur. Voorbeelden zijn niet ver te zoeken. Recent nog in Mechelen met het Predikheren. Wat is de filosofie hierachter? Worden bibliotheken onze nieuwe kerken en de cultuurtempels van de 21ste eeuw?

In deze lezing wordt de figuur van Andy Warhol belicht als protagonist van pop-art, en naar aanleiding van een overzichtstentoonstelling in la Boverie, Luik (oktober 2020 - februari 2021).

Afgelast

Om wille van corona is het organiseren van live seminaries en voordrachten moeilijk geworden voor de hele groep. Zelfs in de tussenperiodes waar bijeenkomsten toegelaten zijn, zijn er beperkende regels qua aantal aanwezige personen in het klaslokaal en in verband met de vereiste social distancing. Dat maakt dat iedereen nooit tegelijk de les kan volgen, er geen koffiepauze is en iedereen geacht wordt onmiddellijk een aangewezen plaats dient in te nemen. Daarom is in samenspraak met 't Blikveld beslist om te wachten tot in het voorjaar van 2021 en dan de situatie terug te evalueren.

Eindhoven is een stad van de nijvere burgers. Dankzij de investeringen van Philips groeide de stad in grootte en aanzien. Tijdens de stadswandeling doorkruisen we het centrum van Eindhoven van noord naar zuid, vanaf de Technische Universiteit Eindhoven, een groene campus aan de rand van de stad, met talrijke interessante architectuurontwerpen, tot  aan het Abbe museum. . Het museum huisvest een interessante collectie hedendaagse kunst en gaat prat op zijn educatieve functie. Op de terugweg maken we een stop in Strijp-S, een trendy herontwikkeling van een voormalig Philips' industriecomplex.

Wat is het verband tussen een middeleeuwse cisterciënzerabdij en een moderne studentenstad? Dat beleven we tijdens deze uitstap. De bus brengt ons in de voormiddag naar Villers-la-Ville voor een bezoek aan de ruïnes van de oude abdij, gelegen in een prachtig groene omgeving.  Na de middag gaan we naar Louvain-la-Neuve waar we het urbanistisch concept van deze nieuwe stad leren kennen, een stad van studenten, wetenschap en hedendaagse cultuur.

Laatste les van de jaarcursus Kunstgeschiedenis. Om wille van corona, een speciale virtuele 'Blijf-in-uw-kot'-editie via ZOOM.

Architectuur ordent onze leefwereld van de kleinste ruimte naar de grote leefwereld. Architectuur heeft de macht om stemming, atmosfeer en culturele waarden te versterken. Architectuur bepaalt mee de ziel van een plaats. Bedenkingen die zich bij het creëren van een hedendaagse leefomgeving opdringen. Oud en nieuw tegenover of samen met elkaar?

Volgens Frank Lloyd Wright is architectuur de moeder der kunsten, zonder eigen architectuur heeft beschaving geen ziel. In deze lezing onderzoeken we deze stelling vanuit cultuurhistorisch oogpunt en proberen te begrijpen hoe architectuur ingebakken zit in de menselijke beschaving en een heel specifiek element van de eigenheid van een volk uitmaakt.

Het verhaal van de stromingen in de 20e eeuw

Het verhaal van de stromingen in de 20e eeuw wordt vervolgd.

Bernard van Orley: één van de absolute spilfiguren van de renaissance in de Lage Landen. Deze 16e-eeuwse kunstenaar was schilder aan het hof van Margaretha van Oostenrijk en Maria van Hongarije, werd overladen met opdrachten en kwam al erg jong aan het hoofd van een van de grootste ateliers van zijn tijd. Hij schilderde religieuze taferelen maar ontwierp ook wandtapijten en glasramen. Met zijn portretschilderkunst wist hij zich een plaats te veroveren bij politieke raadgevers, invloedrijke geestelijken en humanistische denkers.

In het voorjaar 2018 zet Bozar de deuren open voor Fernand Léger. Het is al van 1956 geleden, dat deze pionier van het modernisme in Bozar te gast was. We ontdekken hoe Légers indrukwekkende realisaties zorgden voor vernieuwing en hoe generaties kunstenaars dankzij hem de zoektocht naar een “klare stijl met heldere kleuren” hebben aangevat.

Jaarthema: (Her)ontdek de klassiekers, deel III

In deze jaarcursus vervolgen we nu voor het derde jaar op rij het verhaal van de "klassiekers". Een stoet van stijlen trekt door de 19e en 20e eeuw. Met oog voor licht en kleur gaan schilders aan de slag, proberen een antwoord te geven op de ontreddering van de wereldoorlogen of stellen zich vragen wat kunst nog kan betekenen. Beeldhouwers laten beelden van hun sokkel vallen. Componisten laten nieuwe klanken horen. Zoveel is duidelijk: in de loop van de 20e eeuw is kunst gaan spreken met een andere taal. Benieuwd naar deze nieuwe taal? We verwelkomen je graag!

Naar aanleiding van een bezoek aan Kindervallei, een project van Ronald McDonald in Valkenburg, belichten we de figuur van Hundertwasser en zijn ontwerpen en maken de link naar organische architectuur als specifieke en tijdloze verschijningsvorm.

Oorlogen zijn breuklijnen. WO I en de politieke en economische hertekeningen nadien brengen artistieke migraties, nieuwe ideeën en perspectieven met zich mee. De expo “Beyond Klimt” leidt ons een nieuwe wereld binnen.

In het Groeningemuseum te Brugge loopt in het najaar 2017 de expo Pieter Pourbus en de vergeten meesters. In de 16de eeuw staan velen onder hen in de schaduw van hun voorgangers de Vlaamse primitieven en hun tijdgenoten uit Antwerpen. Tijd dus om ons te verdiepen in de Brugse artistieke wereld van de 16de eeuw en vergeten namen terug op te roepen.

Jaarthema: (Her)ontdek de klassiekers, deel II

De tocht doorheen de kunstgeschiedenis wordt verdergezet. Stijlperiodes geplaatst in hun culturele, sociale en historische context krijgen een bredere dimensie. We starten met de pracht en praal van barok en rococo en banen ons een weg doorheen een stoet van stijlen in de 19de eeuw. Af en toe een zijpad bewandelen of even de stoet van stijlen verlaten, zorgen voor een gevarieerde portie “kunst op donderdag”. 

1 cursusjaar met een 30-tal sessies van 2 uur

Het Museum voor Schone Kunsten te Gent bezit een groot aantal Hollandse schilderijen uit de 17e eeuw, een periode waar onze Noorderburen aan refereren als 'de gouden eeuw van de schilderkunst'. In deze lezing combineren we de Gentse tentoonstelling met een tentoonstelling "Het Hollands Zelfportret" in het Mauritshuis, Den Haag. In de 17e eeuw had het genre een extra betekenis, het zelfportret was veelzeggend voor de maatschappelijke status en positie van de schilder.

Virtuele architectuurwandelingen deel 1

• Architectuur is overal

• Architectuur is overal! Maar zien we het wel?

• Wat is architectuur eigenlijk? Is er goede en slechte architectuur?

• Is architectuur kunst?

• Museum architectuur.

• De big 5!

Virtuele architectuurwandelingen deel 2

• Genius loci

• Vrij plan

• Trio van stijlgroepen door de eeuwen heen: traditioneel, modernistisch en experimenteel

Virtuele architectuurwandelingen deel 3

• Modern, moderner, modernst

• De erfenis van Le Corbusier

• Architectuur en emotie

• De poëzie van ruimte

Virtuele architectuurwandelingen deel 4

Architectuur in relatie met taal, beeldende kunst, schilderkunst en muziek:

• Architectuur en taal

• Architectuur en muziek

• Architectuur en schilderkunst

De Zwitserse kunstenaar Paul Tinguely speelde  in de tweede helft van de 20ste eeuw  een grote rol  in de ontwikkeling van de kinetische kunst. "Alles in beweging" was zijn motto. Speelse werken? Vergis je niet.  Niets is wat het lijkt. Een fascinerend verhaal!

Jaarthema: (Her)ontdek de klassiekers, deel I

In dit cursusjaar maken we een tocht doorheen de kunstgeschiedenenis. Stijlperiodes geplaatst in hun culturele, sociale en historische context krijgen een bredere dimensie. Vier grote hoofdstukken met bekende en minder bekende verhalen:

1. Onderweg tussen tijd en eeuwigheid

2. Op weg naar een ‘nieuw’ venster op de werkelijkheid

3. Onder de koepel van Brunelleschi

4. Een lichte portie barok

Welke verhalen gaan er schuil achter romaanse en gotische symboliek? We zoeken naar een nieuw venster op de werkelijkheid met figuren als Giotto, Van Eyck, Van der Weyden en Bosch. De koepel van Brunelleschi: een meesterlijk bouwwerk maar ook een koepel waar we de nieuwe tijd van de renaissance in onder brengen. En tot slot een “lichte portie barok”.

2 cursusjaren met telkens een 30-tal sessies van 2 uur

“21 Rue La Boétie”: in haar gelijknamig boek vertelt Anne Sinclair het leven van haar grootvader Paul Rosenberg, één van de grootste kunsthandelaren uit de eerste helft van de 20ste eeuw. Paul Rosenberg is getuige en medespeler in de groei van de moderne kunst en tegelijkertijd slachtoffer van een niets ontziend oorlogsgebeuren.

Twee uiteenlopende kunstenaars in twee uiteenlopende kunstwerelden. Stellen tentoon in resp. het LAM (Villeneuve d'Asq) en Bozar (Brussel).

• Modigliani, Italiaans schilder en beeldhouwer, ging eigenzinnig zijn weg in een tijd waar het kubisme van Picasso het voortouw nam. In het voorbije najaar had een verzamelaar 158 miljoen euro over voor een werk van deze avant-garde man. Tijd dus om zijn werk eens van naderbij te bekijken.

• Na de pauze verplaatsen we ons naar de kleurrijke wereld van Daniël Buren. Buren maakte naam als “streepjes-kunstenaar”: werken in privé-woningen, musea en openbare plaatsen. Hij is een meester in het “innemen van ruimtes” en laat ons de omgeving anders ervaren. Namen als Cézanne, Matisse, Pollock, LeWitt zijn voor Buren inspiratiebronnen die hem in zijn vaak ook kleurrijke wereld begeleiden.

Inleiding op de moderne en hedendaagse kunst. Het leren van een nieuwe taal

In de loop van de 20ste eeuw ging de beeldende kunst een andere taal hanteren. De taal die we eeuwenlang hanteerden, wordt niet langer meer gevolgd. Hoe komt dit? En is het niet nuttig deze nieuwe taal te leren begrijpen?

Dit leer je in de chronologische opgebouwde cursus "Kunstgeschiedenis: Moderne en Hedendaagse Kunst". Aangezien kunst steeds in nauwe relatie staat tot zijn tijdvak, wordt veel aandacht besteed aan het historisch kader. Je verdiept je in het ontstaan en de betekenis van verschillende stromingen uit de 20ste en 21ste eeuw. Aan de hand van kunstwerken, filmfragmenten, teksten van kunstenaars en nog zo veel meer word je vertrouwd gemaakt met de moderne en hedendaagse kunstwereld.

Deze cursus is gespreid over 2 jaar, met telkens een 30-tal sessies van 2 uur. De cursus is bedoeld voor iedereen die wil kennismaken met de boeiende en verrassende wereld van moderne beeldende kunst .Je kan met medecursisten van gedachten wisselen en de lessen worden aangevuld met tentoonstellingsbezoeken of daguitstappen.

2 cursusjaren met telkens een 30-tal sessies van 2 uur

'Kunst als raam op de wereld'

In dit cursusjaar gaan we zowel thematisch als chronologisch te werk. Je wandelt doorheen de geschiedenis van thema's, gaat dieper in op één kunstenaar en een stijl. Je kijkt rond in de tentoonstellingswereld. Het wordt een jaar met variatie, een jaar waar oud en nieuw elkaar ontmoeten. Een jaar waar we zowel nieuwe als doorwinterde cursisten via kunst een artistieke kijk op de wereld willen geven. Kortom, een jaar waarin je nieuwe ontdekkingen doet en bekende werken terugziet.

1 cursusjaar met een 30-tal sessies van 2 uur

In deze lezingen maken we een wandeling door de moderne kunst van de 20ste eeuw. We stellen ons vooral de vraag hoe we naar moderne kunst kunnen kijken en hoe het komt dat we met andere ogen deze werken moeten bekijken. Met andere woorden: het ABC van de moderne kunst.

Uit Le Figaro van 1874: “Ze openden een tentoonstelling waarvan ze zeiden dat het over schilderen ging. Spottend worden ze impressionisten genoemd!”

Toen controversieel, maar nu roept deze naam een wereld op van licht en kleur. Een nieuwe manier van kijken naar de werkelijkheid.

In deze reeks van vier lezingen verdiepen we ons in werken van Manet, Monet, Renoir… Maar ook postimpressionisten en buitenbeentjes als Van Gogh, Gauguin en Cézanne mogen niet ontbreken. Hun visie gaf immers de aanzet tot een nieuwe schilderkunst van de 20ste eeuw.

Reeks van 4 lezingen

De 15de eeuw is een gouden tijd voor kunstenaars. De Bourgondische vorsten nemen hun mecenaat ter harte en geven de Ars Nova een ongekende impuls.

In het spoor van Melchior Broederlam en dankzij een nieuwe en verbazingwekkende schilderstechniek hebben “Vlaamse Primitieven” een meesterlijk beeld van hun tijd neergezet.

In deze reeks van vier lezingen zetten we de loep op meesterwerken van drie generaties Vlaamse Primitieven.

De brieven van Vincent Van Gogh behoren tot de mooiste kunstenaarsbrieven die ooit werden geschreven. We leren Van Gogh kennen doorheen zijn brieven en werken. We krijgen het beeld van een zoek- en overlevingstocht: een kunstenaar in woord en beeld met een stukje muziek als afsluiter.

Het “less is more” idee en “het idee is het belangrijkste deel van het kunstwerk” stelt ons als toeschouwer soms voor raadsels. In deze lezing gaan we op zoek naar de wortels van minimalisme en conceptuele kunst en proberen we de raadsels waar de kunstenaar ons voor plaatst te ontrafelen. Of zijn er wel meerdere oplossingen voor één raadsel?

Of was het toch niet zo plots? Abstracte kunst ontstond niet zomaar. Tal van kunstenaars hebben met hun werken  de weg naar abstractie geplaveid. Eenmaal de abstracte kunst een feit was, zien we ook hierin een grote verscheidenheid. Het wordt een lezing vol kleur en nieuwe zienswijzen. Of zoals Barnett Newman zegt: “het revolutionaire moment dat van schilders “werkelijke” schilders maakte.